
Naar een nog milieuvriendelijker spoorwegnet in België

Naar een nog milieuvriendelijker spoorwegnet in België
De trein is momenteel het minst vervuilende snelle vervoersmiddel, op voorwaarde dat hij elektrisch rijdt. België is wat dat betreft een goed voorbeeld: meer dan 90% van het Belgische spoorwegnet is geëlektrificeerd, terwijl dat percentage in Frankrijk en Duitsland rond de 60% ligt. De FOD Mobiliteit en Vervoer wil op termijn de laatste dieseltreinen vervangen door een ecologischer alternatief. Elektrificatie van de sporen of de inzet van batterijtreinen of waterstoftreinen, welke mogelijkheden bestaan er voor een nog milieuvriendelijker spoorwegnet ?
- Aan het woordNaamChristophe RolandFunctietitelInvesteringsanalist spoorwegenExpertiseSpoorweginvesteringen opvolgenUitdagingDe niet-geëlektrificeerde spoorlijnen in België bestuderen om het spoornetwerk nog groener te maken.
Het aantal dieseltreinen beperken
Begin 2021 publiceerde de dienst Infrastructuur en Investeringen de resultaten van een studie over de elektrificatie van het spoorwegnet. Naar aanleiding daarvan werden drie alternatieven voor dieseltreinen overwogen en geëvalueerd op basis van verschillende factoren zoals prestaties, kostprijs en sociale en ecologische impact.
- De keuze voor waterstoftreinen blijkt momenteel geen oplossing vanwege de hoge veranderlijke kosten.
- De volledige elektrificatie van de spoorlijnen, hoe duur de installatie ook is, blijkt de beste oplossing wat betreft onderhoud, milieuvriendelijkheid en energieverbruik.
- De batterijtreinen kunnen van pas komen op de lijnen waar de elektrificatie te duur zou zijn ten opzichte van het aantal treinen dat er rijdt.
Volgens de studie mogen de bestaande dieseltreinen nog wel gebruikt worden tot het einde van hun levensduur, maar is het aanbevolen om in de toekomst niet meer zulke treinen aan te schaffen.
De expertise van verschillende partners voor efficiënte resultaten
De studie is het resultaat van een samenwerking tussen het studiebureau Transport & Mobility, de FOD Mobiliteit en Vervoer, de NMBS en Infrabel. Tijdens de voorbereidende vergaderingen kregen de verschillende partners de kans om onderzoek te doen, bestaande gegevens te verzamelen en zich de juiste vragen te stellen. Hoeveel kost een kilometer met een dieseltrein? Hoe kan de CO2-uitstoot worden omgezet in euro? Wat zijn de totale kosten van de elektrificatie van een spoorlijn?
De gegevens werden bestudeerd voor elke betrokken spoorlijn, rekening houdend met de mogelijke effecten van de verschillende indicatoren.
Ik vond de onderzoeksmethodologie die we samen met de verschillende projectpartners hebben ontwikkeld erg waardevol. De studie van elke spoorlijn in functie van verschillende parameters geeft ons inzicht en stelt ons in staat om verklaringen en voorspellingen te doen
Christophe RolandNaar de afschaffing van treinen op fossiele brandstoffen
De resultaten van de studie over de elektrificatie van het spoorwegnet werden voorgelegd aan het ministerieel kabinet en besproken tijdens een vergadering met de NMBS en Infrabel. Er zullen nog bijkomende technische en financiële studies en besprekingen nodig zijn om de beschikbare middelen te evalueren en de best mogelijke keuzes te bepalen.
Eind 2022 zijn het openbaredienstcontract van de NMBS en het performantiecontract van Infrabel afgesloten. Een van de doelstellingen van de NMBS is om het gebruik van fossiele brandstoffen voor personenvervoer te beperken en op termijn af te schaffen.
Nu al concrete gevolgen
De inwerkingtreding van de beheerscontracten van de NMBS en Infrabel is een essentiële stap in de richting van de ontdieseling van het spoorwegnet. Een andere belangrijke stap voorwaarts is de eerste elektrische trein die in maart 2022 op de goederenspoorlijn 21C richting Genk reed.
Ik vond het deel rond onderzoek heel boeiend. Ik heb interessante informatie ontdekt in bestaande studies in België of het buitenland, vooral over de berekening van de kosten van de CO2-uitstoot, waarover deskundigen het oneens zijn.
Christophe Roland- Elektrificatie van het Belgische spoorwegnet of gebruik van andere duurzamere transportmiddelen ter vervanging van dieseltractieBrusselVan 2020 tot 2022UitdagingDe niet-geëlektrificeerde spoorlijnen in België bestuderen om het spoornetwerk nog groener te maken.KernteamChristophe Roland, Filip Van VracemKernopdrachtZorgen voor en meewerken aan het goede verloop van de studie. De inzichten uit de studie gebruiken.BudgetResultaatDe studie werd begin 2021 gepubliceerd. De resultaten van de studie werden voorgesteld aan de ministerraad en besproken tijdens een vergadering met de NMBS en Infrabel.
Het openbaredienstcontract van de NMBS omvat de doelstelling om het gebruik van fossiele brandstoffen voor het personenvervoer stop te zetten.
Het prestatiecontract van Infrabel omvat de uitvoering van een specifieke studie rond treinen op batterijen in de komende jaren.